Phở chay là phiên bản nhẹ nhàng và thanh đạm của phở truyền thống, sử dụng rau củ và nấm để tạo vị ngọt tự nhiên cho nước dùng. Hương vị của món phở chay thơm dịu, dễ ăn, phù hợp cho cả bữa sáng, trưa và tối. Món này được yêu thích vì cảm giác thanh mát, ít béo nhưng vẫn đủ dinh dưỡng. Đặc trưng của phở chay là độ ngọt từ rau củ, mùi thơm của nấm và các loại thảo mộc, mang lại trải nghiệm khác biệt so với phở bò hay phở gà.

Quy trình chế biến

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

  • Nguyên liệu chính: Bánh phở tươi, nấm hương, nấm đùi gà, nấm bào ngư, củ cải trắng, cà rốt, hành boa rô, gừng, quế, hồi.

  • Nguyên liệu phụ: Rau thơm, giá đỗ, chanh, ớt, tương ớt, nước tương, muối, đường phèn.

  • Sơ chế:

    • Nấm rửa sạch, cắt lát vừa ăn.

    • Củ cải và cà rốt gọt vỏ, cắt khúc.

    • Gừng đập dập; hành boa rô cắt khúc.

    • Trụng bánh phở qua nước nóng để ráo.

Bước 2: Sơ chế và xử lý nguyên liệu

  • Nướng hoặc áp chảo nhẹ gừng, hành boa rô để tạo mùi thơm.

  • Rang quế, hồi trong 1–2 phút cho dậy mùi.

  • Phi thơm phần đầu hành boa rô, cho nấm vào xào nhẹ với chút muối cho thấm vị.

  • Chuẩn bị túi gia vị (quế, hồi) để thả vào nồi nước dùng.

Bước 3: Nấu món

  • Đun sôi 2 lít nước, cho củ cải, cà rốt, gừng và hành boa rô vào hầm khoảng 20–30 phút.

  • Thả túi gia vị (quế, hồi) vào nấu thêm 10 phút rồi lấy ra để không bị nồng.

  • Nêm nếm bằng muối, đường phèn và chút nước tương cho nước dùng có màu đẹp và vị ngọt thanh.

  • Cho các loại nấm đã xào vào nồi, giảm lửa nhỏ để nước dùng thấm vị nấm.

  • Khi chuẩn bị ăn, trụng bánh phở, sau đó cho vào tô và chan nước dùng nóng lên.

Bước 4: Hoàn thiện và trình bày

  • Nêm lại nước dùng cho vừa khẩu vị: hơi ngọt thanh, mặn nhẹ, thơm thảo mộc.

  • Xếp nấm lên mặt bánh phở, rắc thêm hành boa rô phi hoặc rau thơm.

  • Chan nước dùng nóng vào tô.

  • Gợi ý ăn kèm: giá đỗ, chanh, ớt, tương ớt, hoặc nước tương pha.

Mẹo nấu & lưu ý

  • Chọn nguyên liệu:

    • Nấm tươi có mùi thơm nhẹ, bề mặt khô ráo, không bị nhớt.

    • Củ cải trắng và cà rốt giúp tạo độ ngọt tự nhiên, hạn chế dùng bột ngọt.

  • Lưu ý khi nấu:

    • Không đun nấm quá lâu để tránh bị dai.

    • Không cho quá nhiều quế hồi vì sẽ át vị thanh của nước dùng.

  • Lỗi thường gặp:

    • Nước dùng đục → Do khuấy nồi khi hầm hoặc đun lửa quá mạnh.

    • Nước dùng nhạt → Tăng củ cải, cà rốt hoặc bổ sung chút nước tương.

  • Nguyên liệu thay thế:

    • Có thể dùng su su, bắp ngọt hoặc táo đỏ để tăng vị ngọt.

    • Có thể thay nấm đùi gà bằng nấm rơm hoặc nấm linh chi.

  • Bảo quản:

    • Nước dùng để tủ lạnh 1–2 ngày, khi hâm chỉ đun sôi nhẹ.

    • Không trộn bánh phở vào nước dùng khi bảo quản để tránh bị nát.

Thành phẩm

Phở chay sau khi hoàn thành có màu nước trong nhẹ, hơi vàng từ cà rốt và củ cải. Mùi thơm dịu của gừng, hành boa rô và hương quế hồi lan tỏa. Khi ăn, sợi phở mềm, nấm ngọt và dai tự nhiên, nước dùng thanh mát nhưng vẫn đậm hương vị. Tổng thể món ăn tạo cảm giác nhẹ bụng, dễ ăn và phù hợp cho nhiều đối tượng.

Giá trị dinh dưỡng

Phở chay cung cấp năng lượng ở mức vừa phải, phù hợp cho bữa sáng hoặc bữa trưa nhẹ. Nguồn đạm đến từ nấm và đậu (nếu thêm tàu hũ). Tinh bột được cung cấp từ bánh phở. Món ăn ít béo, chủ yếu từ dầu thực vật. Nước dùng rau củ giàu chất xơ hòa tan và vitamin tự nhiên, đặc biệt là từ cà rốt, củ cải và nấm giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt.